Người tiêu dùng luôn ưa chuộng các loại vải tự nhiên như cotton, tơ tằm, modal,… tuy nhiên, những loại vải này thường khó bảo quản, giá thành cao và kém bền. Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất đã phát triển nhiều loại vải tổng hợp từ sợi nhân tạo, mang lại tính ứng dụng cao và đa dạng hóa lựa chọn cho người tiêu dùng, đặc biệt trong ngành may mặc. Nổi bật trong số đó là Polyester, loại vải tổng hợp phổ biến nhất hiện nay. Hãy cùng MYM tìm hiểu thêm về đặc điểm và tính chất của chất liệu Polyester trong bài viết dưới đây.
Vải Polyester là gì?
Vải Polyester, một loại vải tổng hợp đa năng và phổ biến, đã trở thành một phần không thể thiếu trong ngành công nghiệp thời trang hiện đại. Với nguồn gốc từ dầu mỏ, Polyester được tạo ra thông qua quá trình trùng hợp ethylene, mang đến những đặc tính vượt trội so với các loại vải tự nhiên. Sở hữu độ bền cao, khả năng chống nhăn, kháng bụi bẩn và nấm mốc, Polyester là lựa chọn lý tưởng cho những trang phục cần sự bền bỉ và dễ dàng bảo quản. Không chỉ vậy, vải Polyester còn có khả năng mau khô, đa dạng về màu sắc và kiểu dáng, đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ của người tiêu dùng. Từ quần áo thể thao năng động, đồ lót thoải mái, chăn ga gối đệm êm ái đến những bộ trang phục thường ngày, Polyester đã chứng minh được tính ứng dụng rộng rãi của mình trong cuộc sống hàng ngày. Sự kết hợp giữa Polyester và các loại sợi tự nhiên như cotton (Cotton Poly) còn mang đến những sản phẩm với chất lượng vượt trội, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng.
Nguồn gốc vải Polyester
Vải Polyester có nguồn gốc từ những năm 1930 khi các nhà khoa học tại công ty hóa chất DuPont của Mỹ bắt đầu nghiên cứu và phát triển loại polymer này. Tuy nhiên, phải đến những năm 1940, polyester mới chính thức được sản xuất và thương mại hóa. Năm 1941, nhà hóa học người Anh John Rex Whinfield và James Tennant Dickson đã phát minh ra polyethyleneterephthalate (PET), một dạng polymer được sử dụng rộng rãi để sản xuất vải polyester ngày nay. Năm 1946, DuPont, công ty tiên phong trong lĩnh vực này, đã mua bản quyền sản xuất và đưa Polyester ra thị trường. Hiện nay, hai loại Polyester chính là PET (Polyethylene Terephthalate) và PCDT (poly-1, 4-cyclohexylene-dimethylene terephthalate). Trong đó, PET được ứng dụng rộng rãi hơn nhờ tính bền bỉ và đa năng, có thể sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các loại vải khác để tăng khả năng chống bụi bẩn và chống nhăn.
Vải Polyester được sản xuất như thế nào?
Quy trình sản xuất vải Polyester bắt đầu bằng việc tạo ra các sợi polyester từ việc trùng hợp ethylene glycol với acid terephthalic để tạo thành PET. PET sau đó được nung chảy và kéo thành sợi. Các sợi này sau đó được dệt thành vải theo các mẫu và kỹ thuật dệt khác nhau. Quá trình này thường bao gồm các bước như:
- Trùng hợp: Ethylene glycol và acid terephthalic được trộn lẫn và nung nóng để tạo ra PET.
- Kéo sợi: PET nóng chảy được kéo thành các sợi dài và mỏng. Trong quá trình kéo sợi, các nhà sản xuất có thể bổ sung thêm nhiều chất hóa học khác để vải có thêm khả năng chống tích điện, chống cháy và có thể nhuộm màu một cách dễ dàng hơn.
- Dệt vải: Quá trình dệt có thể được thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào loại vải mong muốn. Vải polyester có thể được dệt thoi hoặc dệt kim. Mỗi phương pháp dệt tạo ra một loại vải có kết cấu và đặc tính riêng.
- Hoàn thiện: Vải polyester sau khi dệt xong có thể được xử lý thêm để tăng cường tính năng như chống nhăn, chống thấm nước hoặc chống tĩnh điện.
Ưu nhược điểm của vải Polyester
Ưu điểm:
- Độ bền cao: Polyester có khả năng chống mài mòn và co rút, giúp quần áo và các sản phẩm khác từ polyester có tuổi thọ lâu dài.
- Chống nhăn: Vải polyester ít bị nhăn và giữ dáng tốt hơn so với nhiều loại vải tự nhiên khác.
- Chống thấm nước: Polyester có khả năng kháng nước tốt, thích hợp cho việc sản xuất các sản phẩm ngoài trời.
- Giữ màu tốt: Màu nhuộm trên polyester ít bị phai màu hơn.
Nhược điểm:
- Không thoáng khí: Polyester không có khả năng thấm hút mồ hôi tốt, có thể gây cảm giác nóng bức khi mặc.
- Gây ô nhiễm môi trường: Quá trình sản xuất và tiêu hủy polyester có thể gây ra nhiều vấn đề về môi trường.
- Tạo tĩnh điện: Vải polyester dễ bị tích tụ tĩnh điện.
Các loại vải Polyester phổ biến
- Vải PET (Polyethylene Terephthalate): Đây là loại vải Polyester phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi trong may mặc, sản xuất chai nhựa và màng phim. Vải PET có đặc tính chống nhăn, chống co rút và bền màu tốt.
- Vải PCDT (Poly-1,4-Cyclohexylene-Dimethylene Terephthalate): Loại vải này có khả năng chống cháy và chịu nhiệt tốt, thường được sử dụng trong sản xuất đồ bảo hộ lao động, nội thất và các sản phẩm công nghiệp khác.
- Vải Microfiber: Là loại vải Polyester có sợi siêu nhỏ, mang lại cảm giác mềm mại, mịn màng và khả năng thấm hút tốt. Vải Microfiber thường được sử dụng để sản xuất khăn lau, quần áo thể thao và các sản phẩm gia dụng khác.
- Vải Polyester pha: Polyester thường được kết hợp với các loại sợi tự nhiên như cotton, len hoặc lanh để tạo ra các loại vải pha có những đặc tính tốt hơn. Ví dụ như vải cotton pha Polyester có khả năng chống nhăn và độ bền cao hơn so với vải cotton 100%.
Cách nhận biết vải Polyester chính xác
Có nhiều cách để nhận biết vải Polyester chính xác, bạn có thể sử dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp sau:
- Quan sát và cảm nhận:
- Bề mặt: Vải Polyester thường có bề mặt láng mịn, bóng nhẹ, ít hoặc không có xơ vải thừa.
- Độ mềm mại: Vải Polyester mềm mại, trơn tru khi sờ vào.
- Độ đàn hồi: Vải Polyester có độ đàn hồi tốt, khi vò hoặc kéo giãn sẽ nhanh chóng trở lại hình dáng ban đầu.
- Trọng lượng: Vải Polyester thường nhẹ hơn so với vải cotton.
- Thử nghiệm với nước:
- Thấm nước: Vải Polyester không thấm nước nhanh chóng, nước sẽ đọng lại trên bề mặt vải thành từng giọt nhỏ.
- Kiểm tra bằng cách đốt:
- Ngọn lửa: Vải Polyester cháy chậm, ngọn lửa có màu xanh lam.
- Mùi khét: Khi cháy, vải Polyester tỏa ra mùi nhựa khét đặc trưng.
- Tro tàn: Sau khi cháy, vải Polyester để lại tro tàn cứng, vón cục.
- Kiểm tra thông tin trên nhãn mác:
- Thành phần vải: Nhãn mác thường ghi rõ thành phần vải, nếu có từ “Polyester” hoặc “PE” thì đó là vải Polyester.
Ứng dụng Polyester trong sản xuất
Polyester được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực sản xuất như:
- Thời trang: Sản xuất quần áo, váy, áo khoác, và đồ thể thao.
- Gia dụng: Làm rèm cửa, chăn ga gối đệm, và khăn trải bàn.
- Công nghiệp: Sản xuất lều, túi xách, và các vật liệu chống thấm.
- Nội thất: Làm bọc ghế sofa, ghế văn phòng, và thảm.
Vải Polyester với tính năng vượt trội và đa dạng ứng dụng đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, việc sử dụng và sản xuất loại vải này cần được cân nhắc kỹ lưỡng để giảm thiểu tác động đến môi trường.
Hướng dẫn sử dụng và bảo quản vải Polyester
- Giặt:
- Nên giặt bằng tay hoặc máy ở chế độ nhẹ nhàng với nước lạnh hoặc nước ấm (dưới 40 độ C).
- Không nên sử dụng chất tẩy mạnh hoặc thuốc tẩy có chứa clo, vì có thể làm phai màu và hư hại sợi vải.
- Nếu giặt máy, nên lộn trái sản phẩm trước khi giặt để tránh phai màu và xù lông.
- Không nên ngâm sản phẩm trong nước quá lâu.
- Phơi:
- Nên phơi ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để tránh phai màu và làm giòn vải.
- Nên lộn trái sản phẩm khi phơi để giữ màu sắc tốt hơn.
- Không nên vắt quá mạnh, chỉ nên vắt nhẹ hoặc để ráo nước tự nhiên.
- Là/ủi:
- Nên là/ủi ở nhiệt độ trung bình (khoảng 150 độ C) và lộn trái sản phẩm để tránh làm bóng bề mặt vải.
- Có thể sử dụng chế độ hơi nước để là/ủi dễ dàng hơn và tránh làm cháy vải.
